ปริศนายุติไฟใต้ของจริงหรือลวง?
ดูเหมือนว่านับแต่เกิดความรุนแรงในพื้นที่ชายแดนภาคใต้ 4 มกราคม 2547 เป็นต้นมา รัฐบาลยังคลำเป้าไม่ถูกว่าใครกันแน่ที่เป็นตัวการใหญ่ป่วนใต้
ถึงขั้นกล่าวหาว่าเป็นผลงาน "โจรกระจอก" ด้วยซ้ำไป
จากนั้นมาคนของรัฐพุ่งเป้าและให้น้ำหนักไปที่ "ขบวนการเบอร์ซาตู" ซึ่งมีเครือข่าย 7 กลุ่มใหญ่ โดยมี ดร.วันการ์เด เจ๊ะมาน เป็นหัวหอกในการขับเคลื่อน
ถึงขั้นมีข่าวโยนหินถามทางออกมาหลายระลอกว่า จะมีการเปิดเจรจาลักษณะ "Peace Talk" เพื่อนำไปสู่การทำแผนสันติภาพ และพัฒนาสันติภาพร่วมกันเพื่อแก้ปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ของไทย สุดท้ายสันติภาพเป็นได้เพียงแค่ลมปาก เมื่อฝ่ายรัฐประเมินว่า ขบวนการเหล่านี้ไม่ใช่ตัวจริงเสียงจริงแต่อย่างใด
ความพยายามจากวันนั้นถึงวันนี้ ก็ยังไม่เป็นชิ้นเป็นอัน ที่จะนำไปสู่ปลายอุโมงแห่งสันติภาพได้
กระทั่ง จู่ๆ ก็มีการเปิดตัวของผู้อ้างตัวว่าเป็น "กลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย" โดยมีการประกาศยุติความรุนแรงผ่านสถานีโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 ในเที่ยงวันที่ 17 กรกฎาคม จนกลายเป็นเรื่องที่สร้างความประหลาดใจไม่น้อย
ประหลาดใจตรงที่อยู่ๆ กลุ่มดังกล่าวก็ยอมบอกเลิกศาลาเอาดื้อๆ ชนิดไร้เงื่อนไขอีกต่างหาก
เรื่องนี้ในสายตา "กูเป็ง" หรือ พล.ต.ต.จำรูญ เด่นอุดม อดีตรองผู้บังคับการตำรวจตระเวนชายแดนภาค 4 และประธานมูลนิธิวัฒนธรรมอิสลามภาคใต้ ฟันธงทันทีว่า ผู้ประกาศถ้อยแถลงยุติความรุนแรงครั้งนี้คือ "หะยีสะมะแอ มะรือโบ" หัวหน้ากองกำลังติดอาวุธกลุ่มพูโล
" การแสดงจุดยืนของกล่มพูโลครั้งนี้ อาจยังไม่ใช่หนทางที่จะทำให้ดีกรีความรุนแรง ในพื้นที่ชายแดนภาคใต้สงบลงอย่างเฉียบพลัน เพราะยังไม่มีคำยืนยันของกลุ่มหัวแข็งที่สุดในพื้นที่อย่าง "บีอาร์เอ็น โคออดิเนต" ว่าจะเอาด้วยหรือไม่อย่างไรกับ "กลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย" พล.ต.จำรูญ วิเคราะห์
ที่สำคัญวันนี้กลุ่มบีอาร์เอ็นได้แตกเซลล์ขยายเครือข่าย ชุดปฏิบัติการกระจายอยู่ทั่วพื้นที่หลายจุดสามจังหวัด เป็นกลุ่มปฏิบัติการทางทหารในระดับหมู่บ้าน และกลุ่มนักรบหลัก (คอมมานโด) ที่ดูแลระดับเขตอำเภอ และที่สำคัญนักรบ "รุ่นใหม่" เหล่านี้ เลือกใช้วิธีรุนแรงและเดินสวนทางแนวคิดกลุ่มเก่า รวมไปถึงกลุ่มนักสู้เพื่อเอกราชปาตานี ซึ่งเป็นกลุ่มแบ่งแยกดินแดนในเครือข่ายของขบวนการบีอาร์เอ็น-โคออร์ดิเนต
ทว่า สิ่งที่น่าเป็นห่วง เพราะการประกาศของแกนนำกลุ่มพูโลในนามกลุ่มใต้ดินนั้น จะสามารถควบคุมขบวนการที่แต่หน่อแตกกอมากมายในปัจจุบันได้หรือไม่
ในมุมของอดีตนายตำรวจรายนี้ชี้ว่า เวลาและสถานการณ์เท่านั้น จะเป็นเครื่องตัดสินว่าสันติภาพจะเกิดขึ้นได้จริงหรือไม่
พล.อ.กิตติ รัตนฉายา อดีตแม่ทัพภาค 4 มองว่าถือเป็นเรื่องที่ด ีในแง่การคลี่คลายสถานการณ์ภาคใต้ตามแนวทางสันติวิธี แต่ประเด็นที่น่าสงสัยคือ มีใครบ้างที่ร่วมลงมติเดียวกับ "กลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย"
ที่สำคัญการออกมาแสดงตัว และประกาศยุติความรุนแรงผ่านคนกลางหรือตัวเชื่อมอย่าง "พล.อ.เชษฐา ฐานะจาโร" หัวหน้าพรรครวมใจไทยชาติพัฒนา แม้จะเป็นอดีตผู้บัญชาการทหารบก แต่ปัจจุบันมีภาพ "นักการเมือง" อย่างชัดเจน
"หน้าที่นี้ต้องผ่านกองทัพบกมากกว่าเพราะเรื่องนี้ ผบ.ทบ.เป็นผู้ดูแลโดยตรง อีกทั้งการใช้ช่องทางสื่อโดยผ่านสถานีโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 ซึ่งมีเครือข่ายระบบโกลบอลเน็ตเวิร์กทั่วโลก ทำให้วันนี้เรายกระดับกลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทยไปโดยปริยาย"
อดีตแม่ทัพภาคที่ 4 ย้ำว่า ในสถานการณ์ขณะนี้จะต้องเฝ้าและรอดูกลุ่มอื่นๆ ในพื้นที่ ทั้งแนวร่วมปลดแอกแห่งชาติปัตตานี ขบวนการปฏิวัติแห่งชาติมลายูปัตตานี บีอาร์เอ็นโคออดิเนต รวมถึงกลุ่มเบอร์ซาตู ว่าจะแสดงปฏิกิริยาอย่างไร เพราะคำประกาศยุติความรุนแรง อาจจะเป็นการเติมเชื้อให้อีกกลุ่มเร่งเร้าความรุนแรง หรือคิดวางอาวุธก็ได้
"แต่สิ่งหนึ่งที่สังคมไทยได้รับรู้ผ่านคำประกาศคือ และสามารถสรุปได้นั่นคือปัญหาในพื้นที่ชายแดนภาคใต้ คือเรื่องการแบ่งแยกดินแดนซึ่งเขาคิดทำมานานเกือบร้อยปีแล้ว และเชื่อหรือไม่ว่าเขาจะเลิกคิด" พล.อ.กิตติ ตั้งข้อสังเกตที่มีแต่ความมีเคลือบแคลง
ณ วันนี้ คำตอบสุดท้ายที่จะเดินไปสู่สันติภาพอย่างยั่งยืน ในพื้นที่ภาคใต้ได้ก็คือ การเอาชนะความคิดขบวนการทุกกลุ่มที่มีอยู่ให้ได้ ซึ่งนั่นหมายถึงรัฐไม่จำเป็นต้องตามหาตัวตนว่า ใครคือผู้อยู่เบื้องหลังที่แท้จริง
ไพศาล รัตนะ
ในวันที่หนา ...
มุมสงบๆนิ่งๆซักที
มุมสงบๆนิ่งๆซักที
บทความ
